ПРАЯГ САЙКИА, шоир, таржимон, 1958 йилнинг 7 октябрида Ҳиндистоннинг Ассам штати Нагаон шаҳрида таваллуд топган. Дибругарҳ Университетида таҳсил олган. Ёшлигидан адабиётга катта меҳр қўйган Праяг Сайкианинг биринчи шеърий тўплами «Ошиқ ўлкаси» (“Притҳиви преози”) ассам тилида 1997 йили нашр этилган. Унинг «Ҳижрат» номли китоби 2000 йилда босмадан чиққан. Шу йили инглиз тилида адибнинг “Тонгни интиқ кутиб” шеърлар тўплами босилган. Шундан кейин «Саёз дарёлар қиссаси» (2003), «Қуёш эртаги» (2004) номли ҳикоялар тўплами ва шеърий қиссаси нашр этилган. 2007 йилда П. Сайкианинг яна бир шеърий тўплами «Мовий кенглик» дунё юзини кўрди. Асарларида жамият ҳаёти, табиат ҳодисалари, юрт қайғуси мавзулари фалсафий йўсинда моҳирона чизиб берилади. “Ассам Саҳитя сабҳа”, Ҳиндистон тиббиёт уюшмалари аъзоси Праяг Сайкиа таржима соҳасида ҳам катта ишлар қилган. Жумладан, у Пабло Неруда, Жорзе Сеферис, Октовио Паз шеърларини ассам тилига ўгирган. У 2007 йилда ўзбек шеърияти антологиясини ассам тилига таржима қилиб, Ҳиндистонда нашр эттирди. Айни пайтда бадиий ижод билан шуғулланиш билан бирга Ҳиндистоннинг Нагаон шаҳрида тиббиёт соҳасида ҳам меҳнат қилиб келмоқда. Унинг яқинда “Саоблар олами” номли китоби инглиз тилида нашр этилди. Шеърлари “Гулистон” журнали ва «Илонбалиқ» антологиясида ҳам босилган.
Елкадаги қанотлар
Айнан ушбу дарахтзорларда
Қучганди у қоронғиликни;
Эътиқоддан келганди қочиб,
Асир қилган дунёқарашни
Устурлоб
Яланғоч нигоҳнинг кенгликларида
Ёйиғлиқдир уфқнинг чети.
Айни ушбу дарахтзорларда
Қушдай қанот қоққан бу одам
Кифтига қўндирди икки қанотни,
Ўтмиш кунлар бегона унга,
Бугунники эди у асли.
Сиз ҳам агар шундай бешафқат
Ақидага берсангиз кўнгил,
Келингиз шу дарахтзорларга.
Тополмассиз уларни бугун
Бироқ мавжуд йиллар сўнггида.
KAMALAK
Qarg‘ish tekkan jang maydonidan
surilarkan asta oldinga
Kelajakka boqqum va lekin
ko‘rinmaydi nurdan boshqasi.
Chunki men bir odam, qabrdan chiqqan
ichak-chavoqlaru
abadiy nekbinlik bilan.
Xayolimda
hayotning qalbni ilituvchi jilvasi.
Bilamanki,
azob yomg‘iri
kamalakda nihoyalanur doimo.
Bul kamalak –
Ta’zimim mening.
QICHQIRIQ
Kukundan qichqiriq chiqadi –
Tug‘ruq azobidan so‘ng
boshlanar hayot.
Jon kiradi o‘lik vodiyga.
Gullayotgan quyosh bilan
oqadi daryo.
Qaqnus kabi aks-sado beradi fursat,
Jimjitlikni yorib o‘tar qichqiriq.
Menga shunday tuyular,
men ham
tug‘ilganman qanotlar bilan.
NAHR ERTAGI
To‘lqin,
girdob,
inson o‘zi bilan ko‘targan har ne
daryo ertagidir.
Tosh qimirlar qayda,
chuqurcha bezaydi
raqs tarovatin
oshiq bo‘lmoq uchun qayta va qayta
suv parisiga.
Daryo uchun-chi
inson kelar va behudaga
quvar shodlik ketidan, lekin
xomxayoldan boshqasimas bu,
tashlab ketar taftli ko‘zlar yoshini.
Oh urgan zaminning azasidan so‘ng,
bebaho suv so‘zlarini saralar quyosh,
hamda
fursat gullab-yashnar
dur g‘ilofida.
HAYOT IFORI
Bardosh vasiyati;
naqshinkor qoladi yashamoq uchun.
Ahlat yig‘uvchilar uchmas;
xochning ustidan.
Shafqatsiz shohona burgut so‘ladi
uyqusiragan kaptar oldida.
Va
hayot ifori
inson bolasiga ustozlik qilar.
MAG’LUBIYAT
Daryoning zim-ziyo qa’rida
obi hayot tuyg‘ularim yo‘qotdim
urf-odat ustunin ushladim mahkam.
Daryoning qissasi dong qotdi unda
endi izlamas u dengizni ortiq
O’sha kundan e’tiboran men
bir necha so‘zlarni o‘rgandim
……… mazlum, ozodlik.
Shu tariqa urush boshlandi,
bolalik yillar,
yot af’yun ila.
Oymomom tark etdi samoim.
TONGOTAR
Quyosh tomon jimgina siljish.
Tongotarda,
tikilarkan tumanga
vayronada zanjirband, uxloq
kalomlarni sharhlar bilimdon.
Xalqparvar hukmdorning o‘chgan yozuvi
quyosh nurlarida eriydi.
qush va zarpechakning so‘lg‘in qalbiga
qaytgunicha toki ilhom parisi,
quvg‘indi xayollar isi ufurar.
Bu ishqdir,
erni mag‘lub etishga qodir
qilichmas aslo.
Ko‘hna farmoyishda
jilmayar Budda.
Qarshidagi odam
ol butaga do‘nar tongni kutmoq-chun.
HAYOT QAYERDADIR
Biz asli quvg‘inda,
hayot esa qaerlardadir.
Janozadagi yig‘idan keyin
diniysifat bir tuyg‘u o‘sar.
Mahrum bo‘lgan vaqt sharafiga
sirli-sirli naqshlar o‘yamiz,
tuman ichra suzmoqlik uchun
haydaymiz yakka-yolg‘iz fikrni.
Tinmay kengayuvchi ufq orqali,
xayoliy o‘lkaga ko‘chishimiz bu.
Mitti safarnomalarning
mustahkam zanjiri bilan
qaerda,
vaqt o‘tgani sayin tasdiq etamiz –
o‘lim asli o‘lim emasdir.
Quvg‘indamiz aslida bizlar,
hayot esa allayoqlarda.
Инглиз тилидан Аъзам Обид таржима қилди
